ترانزیستور چیست؟ کاربردهای آن:

ترانزیستور چیست؟ عمده کاربردهای آن کجاست؟

ترانزیستور یک قطعه الکترونیکی کوچک است که نقش کلیدی در کنترل جریان الکتریکی ایفا می‌کند. به زبان ساده، ترانزیستور مثل یک کلید یا شیر کنترل عمل می‌کند؛ می‌تواند جریان برق را قطع و وصل کند یا میزان آن را تنظیم کند. این قطعه از سه لایه مواد نیمه‌هادی تشکیل شده که به آن‌ها بیس (Base)، امیتر (Emitter) و کالکتور (Collector) گفته می‌شود.

کاربردهای ترانزیستور:

تقویت سیگنال‌ها: ترانزیستور می‌تواند سیگنال‌های ضعیف مانند صدای میکروفون یا سیگنال‌های رادیویی را تقویت کند.

سوئیچینگ (قطع و وصل کردن): در مدارهای الکترونیکی، ترانزیستور می‌تواند مانند یک سوئیچ عمل کند و جریان را قطع و وصل کند. به همین دلیل در ساخت کامپیوترها، تلفن‌های همراه و دستگاه‌های الکترونیکی دیگر بسیار کاربرد دارد.

منطق دیجیتال: در ساخت مدارهای منطقی و پردازشگرهای کامپیوتر، ترانزیستورها با تشکیل گیت‌های منطقی (AND, OR, NOT و …) عملیات محاسباتی و پردازشی انجام می‌دهند.

تنظیم ولتاژ و جریان: در برخی مدارها برای کنترل ولتاژ و جریان و محافظت از اجزای دیگر استفاده می‌شود.

ترانزیستورها پایه‌ی اصلی اکثر دستگاه‌های الکترونیکی مدرن هستند و در واقع بدون آن‌ها، تکنولوژی‌های پیشرفته مانند کامپیوتر و گوشی‌های هوشمند امکان‌پذیر نبودند.

ترانزیستور بعنوان تقویت کننده سیگنال ها

ترانزیستور به‌عنوان تقویت‌کننده سیگنال، یکی از مهم‌ترین کاربردهای آن است. وقتی یک سیگنال ضعیف مثل صدای ضبط شده توسط میکروفون وارد مدار می‌شود، این سیگنال توان کافی برای اجرای مناسب ندارد. ترانزیستور به ما کمک می‌کند تا این سیگنال ضعیف را قوی‌تر کنیم.

چگونه ترانزیستور سیگنال را تقویت می‌کند؟

یک ترانزیستور دارای سه بخش اصلی است: امیتر (Emitter)، بیس (Base)، و کلکتور (Collector). در حالت تقویت، سیگنال ضعیف به پایه بیس وارد می‌شود. جریان ضعیفی که وارد بیس می‌شود، باعث می‌شود ترانزیستور یک جریان بزرگ‌تر را از پایه کلکتور به امیتر هدایت کند. به عبارت دیگر، ترانزیستور انرژی را از منبع تغذیه می‌گیرد و به سیگنال کوچک اضافه می‌کند، و در نهایت سیگنال خروجی قوی‌تر می‌شود.

مثال ساده:

فرض کنید یک میکروفون دارید که صدای شما را دریافت می‌کند. صدای دریافت‌شده توسط میکروفون، سیگنال بسیار ضعیفی دارد و اگر بخواهید آن را مستقیماً از طریق بلندگو پخش کنید، به سختی شنیده می‌شود. در اینجا، ترانزیستور به عنوان تقویت‌کننده وارد عمل می‌شود.

صدای ضعیف شما به عنوان یک سیگنال کوچک وارد پایه بیس ترانزیستور می‌شود.

ترانزیستور با استفاده از یک منبع انرژی خارجی، جریان بیشتری را به سیگنال اضافه می‌کند.

در نتیجه، سیگنال خروجی که از پایه کلکتور ترانزیستور خارج می‌شود، بسیار قوی‌تر از سیگنال ورودی است.

حالا این سیگنال قوی به بلندگو فرستاده می‌شود و صدای شما بلند و واضح شنیده می‌شود.

کاربردهای تقویت‌کننده سیگنال:

تقویت صدا: در آمپلی‌فایرها و بلندگوها برای تقویت صدای میکروفون یا دستگاه‌های موسیقی.

تقویت سیگنال رادیویی: در رادیوها و گیرنده‌های تلویزیون، سیگنال‌های دریافتی از آنتن تقویت می‌شود تا واضح‌تر دریافت شوند.

تقویت تصویر: در برخی نمایشگرها و تلویزیون‌ها، برای بهبود کیفیت سیگنال تصویر.

ترانزیستورها در نقش تقویت‌کننده در بسیاری از وسایل الکترونیکی به کار می‌روند و باعث می‌شوند تا سیگنال‌های ضعیف، کارآمدتر و قابل استفاده‌تر شوند.

ترانزیستور ها بعنوان سوئیچینگ

ترانزیستور در کاربرد سوئیچینگ مانند یک کلید عمل می‌کند که می‌تواند جریان الکتریکی را قطع یا وصل کند. در این حالت، ترانزیستور در دو حالت اصلی قرار می‌گیرد: روشن (وصل) یا خاموش (قطع). این ویژگی ترانزیستورها باعث شده که در مدارهای دیجیتال و سیستم‌های مختلفی مثل کامپیوترها، گوشی‌های هوشمند و بسیاری از دستگاه‌های الکترونیکی استفاده شوند.

چگونه ترانزیستور به‌عنوان سوئیچ عمل می‌کند؟

ترانزیستور مانند یک شیر برقی عمل می‌کند:

وقتی جریان کوچکی به پایه بیس (Base) وارد می‌شود، ترانزیستور روشن می‌شود و اجازه می‌دهد جریان بزرگ‌تری از پایه کلکتور (Collector) به امیتر (Emitter) عبور کند. این حالت مشابه وصل شدن یک سوئیچ است.

وقتی جریان ورودی به بیس قطع می‌شود، ترانزیستور خاموش می‌شود و جریان از کلکتور به امیتر عبور نمی‌کند. این حالت مشابه قطع شدن سوئیچ است.

مثال ساده:

فرض کنید می‌خواهید با یک دکمه کوچک، یک لامپ بزرگ را روشن و خاموش کنید. بدون ترانزیستور، این دکمه کوچک توانایی روشن کردن مستقیم لامپ را ندارد، زیرا جریان عبوری از آن کم است. اما با استفاده از ترانزیستور، این دکمه کوچک می‌تواند ترانزیستور را فعال کند و ترانزیستور جریان بزرگ‌تر مورد نیاز لامپ را از منبع تغذیه عبور دهد و لامپ روشن شود.

وقتی دکمه را فشار می‌دهید، جریان کوچکی به پایه بیس ترانزیستور می‌رود.

ترانزیستور در حالت “روشن” قرار می‌گیرد و جریان قوی از پایه کلکتور به امیتر عبور می‌کند و لامپ روشن می‌شود.

وقتی دکمه را رها می‌کنید، جریان ورودی به بیس قطع می‌شود و ترانزیستور خاموش شده و لامپ نیز خاموش می‌شود.

کاربردهای سوئیچینگ ترانزیستور:

مدارهای دیجیتال و کامپیوترها: ترانزیستورها در داخل مدارهای کامپیوتر برای اجرای دستورات، ذخیره اطلاعات و اجرای عملیات منطقی (مانند 0 و 1) به کار می‌روند.

کنترل روشن و خاموشی وسایل الکترونیکی: در بسیاری از دستگاه‌ها، از جمله تلویزیون‌ها و سیستم‌های خودکار، ترانزیستورها به‌عنوان کلیدهای خودکار برای قطع و وصل جریان برق استفاده می‌شوند.

منابع تغذیه سوئیچینگ (SMPS): در آداپتورها و شارژرهای دستگاه‌ها، از ترانزیستور برای قطع و وصل جریان با سرعت بالا استفاده می‌شود تا انرژی بهینه‌تر منتقل شود.

ترانزیستور به‌عنوان سوئیچ، به دلیل کوچک بودن، سرعت بالای عمل‌کردن و مصرف انرژی پایین، یکی از اجزای اساسی در فناوری‌های امروزی است.

ترانزیستور بعنوان منطق دیجیتال

ترانزیستورها به‌عنوان اجزای اصلی مدارهای دیجیتال، نقش حیاتی در پیاده‌سازی منطق دیجیتال ایفا می‌کنند. آن‌ها به عنوان سوئیچ‌های الکترونیکی عمل می‌کنند که می‌توانند بین دو حالت روشن (ON) و خاموش (OFF) تغییر وضعیت دهند. این دو حالت، معادل با اعداد باینری 1 و 0 هستند که اساس منطق دیجیتال را تشکیل می‌دهند. به‌طور کلی، ترانزیستورها به این شکل در منطق دیجیتال عمل می‌کنند:

ساخت گیت‌های منطقی: ترانزیستورها به‌عنوان واحدهای پایه‌ای برای ساخت گیت‌های منطقی مانند AND، OR، NOT، و دیگر گیت‌ها استفاده می‌شوند. این گیت‌ها پایه اصلی مدارهای دیجیتال هستند و عملیات منطقی باینری را انجام می‌دهند.

حالت سوئیچینگ (Switching): ترانزیستور دو حالت عملیاتی دارد:

در حالت روشن (ON): ترانزیستور جریان الکتریکی را عبور می‌دهد و به آن مقدار “1” منطقی نسبت داده می‌شود.

در حالت خاموش (OFF): ترانزیستور جریان را قطع می‌کند و به آن مقدار “0” منطقی نسبت داده می‌شود.

ترکیب‌بندی برای پیاده‌سازی مدارهای دیجیتال: ترکیب چندین ترانزیستور می‌تواند برای پیاده‌سازی گیت‌های منطقی استفاده شود. برای مثال:

در یک گیت NOT (معکوس‌کننده): یک ترانزیستور می‌تواند برای معکوس کردن ورودی استفاده شود (اگر ورودی 0 باشد، خروجی 1 می‌شود و بالعکس).

در گیت‌های پیچیده‌تر مثل AND یا OR، از چندین ترانزیستور برای ترکیب ورودی‌ها و ایجاد خروجی منطقی مناسب استفاده می‌شود.

سرعت بالا و مصرف انرژی پایین: ترانزیستورها در مقایسه با تکنولوژی‌های قدیمی‌تر مانند لامپ‌های خلاء بسیار سریع‌تر و کم‌مصرف‌تر هستند. این باعث می‌شود که مدارهای دیجیتال با استفاده از ترانزیستورها در سرعت‌های بالا کار کرده و انرژی کمتری مصرف کنند.

بنابراین، ترانزیستورها به‌عنوان سوئیچ‌های قابل‌کنترل الکتریکی، اساس عملکرد مدارهای منطقی دیجیتال را تشکیل می‌دهند و با تغییر وضعیت بین 0 و 1، عملیات پردازش داده‌های باینری را امکان‌پذیر می‌سازند.

ترانزیستور بعنوان تنظیم کننده ولتاك

ترانزیستور به عنوان یک ابزار تنظیم ولتاژ و جریان به دلیل توانایی آن در کنترل مقدار جریان عبوری بر اساس ولتاژ ورودی، بسیار کاربردی است. برای توضیح ساده و روشن، نحوه استفاده از ترانزیستور در این کاربرد را به دو دسته مهم تقسیم می‌کنیم: تقویت‌کننده (Amplifier) و رگولاتور (Regulator).

1. ترانزیستور به عنوان تقویت‌کننده:

ترانزیستور می‌تواند ولتاژ یا جریان ضعیف را تقویت کند و سیگنال قوی‌تری تولید کند. فرض کنید یک سیگنال ضعیف دارید (مثلاً صدای میکروفون) و می‌خواهید آن را برای شنیده شدن بلندتر کنید. ترانزیستور با استفاده از جریان ورودی کوچکی که به پایه Base می‌رسد، جریان بزرگ‌تری را بین دو پایه دیگر Collector و Emitter عبور می‌دهد. به این ترتیب:

Base: کنترل کننده‌ی جریان ورودی ضعیف است.

Collector: جریانی که می‌خواهیم کنترل یا تقویت کنیم.

Emitter: خروجی تقویت‌شده.

برای مثال، وقتی مقدار کوچکی از جریان به پایه Base وارد می‌شود، جریان بسیار بیشتری بین Collector و Emitter عبور می‌کند. این یعنی سیگنال ورودی کوچک، در خروجی قوی‌تر می‌شود. این عملکرد، پایه‌ای برای استفاده از ترانزیستور در تقویت سیگنال‌های صوتی، تصویری، و رادیویی است.

2. ترانزیستور به عنوان رگولاتور (تنظیم‌کننده) ولتاژ:

ترانزیستور همچنین می‌تواند به عنوان تنظیم‌کننده‌ی ولتاژ عمل کند. وظیفه یک تنظیم‌کننده ولتاژ این است که یک ولتاژ پایدار و ثابت ارائه دهد، حتی اگر ولتاژ ورودی متغیر باشد. در این حالت، ترانزیستور می‌تواند نوسانات ولتاژ ورودی را مدیریت کرده و ولتاژ خروجی ثابت را حفظ کند. به این صورت:

وقتی ولتاژ ورودی زیاد می‌شود، ترانزیستور به شکلی کار می‌کند که جریان خروجی محدود شود و ولتاژ خروجی در سطح مورد نظر ثابت بماند.

وقتی ولتاژ ورودی کم می‌شود، ترانزیستور جریانی بیشتر عبور می‌دهد تا ولتاژ خروجی همچنان ثابت باقی بماند.

این فرآیند مشابه یک “دریچه” است که باز و بسته می‌شود تا مقدار مناسب جریان عبور کند و از افزایش یا کاهش ناخواسته ولتاژ جلوگیری شود. به همین دلیل، از ترانزیستورها در مدارهای رگولاتور ولتاژ استفاده می‌شود تا دستگاه‌ها بدون خطر نوسان ولتاژ کار کنند.

مثال‌های استفاده از ترانزیستور به عنوان تنظیم‌کننده جریان:

منابع تغذیه: در دستگاه‌هایی مانند شارژرهای موبایل، تلویزیون‌ها و رایانه‌ها، ترانزیستورها در مدارهای منبع تغذیه قرار می‌گیرند تا ولتاژ و جریان مناسب به قطعات الکترونیکی تحویل داده شود.

شارژ باتری‌ها: در سیستم‌های شارژ، ترانزیستورها می‌توانند جریان شارژ را تنظیم کنند تا از شارژ بیش از حد باتری جلوگیری شود.

جمع‌بندی:

ترانزیستور به عنوان یک سوئیچ و تقویت‌کننده الکتریکی، قادر است جریان‌های کوچک را به جریان‌های بزرگ‌تر تبدیل کند و ولتاژ و جریان را تنظیم کند. این ویژگی‌ها آن را به یکی از اجزای کلیدی در مدارهای الکترونیکی مدرن تبدیل کرده است.

انواع ترانزیستورها با تشریح کامل

ترانزیستورها به طور کلی به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: ترانزیستورهای اتصال دو قطبی (BJT) و ترانزیستورهای اثر میدانی (FET). هر کدام از این دسته‌ها زیرمجموعه‌های مختلفی دارند و کاربردهای متفاوتی در مدارهای الکترونیکی دارند. در زیر انواع اصلی ترانزیستور و توضیح هر یک به تفصیل آمده است.

1. ترانزیستور اتصال دو قطبی (BJT – Bipolar Junction Transistor)

ترانزیستورهای BJT از سه لایه نیمه‌رسانا تشکیل شده‌اند که به دو نوع NPN و PNP تقسیم می‌شوند. این ترانزیستورها بر اساس جریان کار می‌کنند، به این معنا که مقدار جریان ورودی به پایه Base میزان جریان عبوری از دو پایه Collector و Emitter را کنترل می‌کند.

الف) ترانزیستور NPN:

در این نوع ترانزیستور، جریان ورودی به Base باعث می‌شود جریان الکترون‌ها از Emitter به Collector حرکت کند.

NPN زمانی فعال می‌شود که ولتاژ Base مثبت باشد، یعنی جریان از Base به Emitter جریان یابد.

این نوع ترانزیستور معمولاً بیشتر از نوع PNP استفاده می‌شود زیرا الکترون‌ها نسبت به حفره‌ها (در PNP) سریع‌تر حرکت می‌کنند.

ب) ترانزیستور PNP:

این ترانزیستور دقیقاً برعکس نوع NPN کار می‌کند. در اینجا حفره‌ها از Emitter به Collector حرکت می‌کنند و جریان از Base به Collector باید منفی باشد تا ترانزیستور فعال شود.

PNP زمانی فعال می‌شود که ولتاژ Base نسبت به Emitter منفی باشد و جریان از Emitter به Base جریان یابد.

کاربردها:

در تقویت‌کننده‌ها و سوئیچ‌های الکترونیکی استفاده می‌شوند.

BJTها معمولاً در مدارهایی که نیاز به جریان بالا دارند استفاده می‌شوند.

2. ترانزیستور اثر میدانی (FET – Field-Effect Transistor)

ترانزیستورهای FET بر اساس ولتاژ کار می‌کنند، یعنی ولتاژ اعمال شده به پایه Gate میزان جریان عبوری از دو پایه Source و Drain را کنترل می‌کند. این نوع ترانزیستورها به دلیل مصرف توان کمتر و عملکرد سریع، در بسیاری از مدارهای دیجیتال و مدرن استفاده می‌شوند.

الف) JFET (Junction Field-Effect Transistor):

در JFET، جریان از Source به Drain عبور می‌کند و ولتاژ اعمال شده به Gate کنترل می‌کند که این جریان چقدر باشد.

JFET دو نوع دارد: N-channel و P-channel.

N-channel: در اینجا جریان از Source به Drain عبور می‌کند و Gate منفی می‌شود تا جریان را کنترل کند.

P-channel: برعکس N-channel عمل می‌کند و Gate مثبت می‌شود تا جریان را کنترل کند.

ویژگی‌های JFET:

بسیار مقاوم به نویز هستند.

در ورودی نیاز به جریان بسیار کمی دارند.

ب) MOSFET (Metal-Oxide-Semiconductor Field-Effect Transistor):

MOSFET یکی از پرکاربردترین انواع ترانزیستورها در مدارهای دیجیتال است.

MOSFET‌ها نیز به دو نوع N-channel و P-channel تقسیم می‌شوند.

N-channel MOSFET: وقتی ولتاژ مثبت به Gate اعمال می‌شود، جریان از Source به Drain جریان می‌یابد.

P-channel MOSFET: وقتی ولتاژ منفی به Gate اعمال می‌شود، جریان از Drain به Source جریان می‌یابد.

ویژگی‌های MOSFET:

مصرف توان بسیار کم دارند، به همین دلیل در مدارهای دیجیتال و پردازشگرها استفاده می‌شوند.

نسبت به JFET کنترل بهتری روی جریان دارند.

به دلیل حساسیت به الکتریسیته ساکن، به محافظت بیشتری نیاز دارند.

کاربردها:

MOSFET‌ها در اکثر مدارهای دیجیتال مانند ریزپردازنده‌ها، حافظه‌ها و سوئیچ‌های سرعت بالا کاربرد دارند.

3. ترانزیستور دارلینگتون (Darlington Transistor)

این نوع ترانزیستور در واقع ترکیبی از دو ترانزیستور BJT است که به صورت سری به هم متصل شده‌اند. هدف از این ترکیب، دستیابی به بهره تقویتی بالاتر است.

ویژگی‌ها:

جریان بسیار کمی به پایه Base نیاز دارند تا جریان زیادی را بین Collector و Emitter عبور دهند.

بهره تقویتی بالا (hFE) دارند.

کاربردها:

در مدارهایی که نیاز به تقویت جریان زیاد با سیگنال ورودی کوچک دارند، مثل موتورهای DC، استفاده می‌شود.

4. ترانزیستور IGBT (Insulated Gate Bipolar Transistor)

IGBT ترکیبی از ویژگی‌های MOSFET و BJT است. این ترانزیستور برای کاربردهایی طراحی شده که نیاز به توان بالا و ولتاژ بالا دارند.

ویژگی‌ها:

سرعت سوئیچینگ بالا مانند MOSFET.

قابلیت عبور جریان زیاد مانند BJT.

کاربردها:

در اینورترها، منابع تغذیه سوئیچینگ، سیستم‌های کنترل موتور و دیگر کاربردهای صنعتی که نیاز به کنترل دقیق ولتاژ و جریان دارند.

جمع‌بندی:

BJT: مناسب برای کاربردهایی که به جریان قوی و کنترل با جریان نیاز دارند.

FET: مناسب برای کاربردهایی که به مصرف توان کم و سرعت سوئیچینگ بالا نیاز دارند.

MOSFET: در مدارهای دیجیتال و سیستم‌های مدرن کاربرد دارند.

ترانزیستور دارلینگتون: برای تقویت بسیار قوی جریان استفاده می‌شود.

IGBT: برای کاربردهای صنعتی و قدرت بالا استفاده می‌شود.

این دسته‌بندی‌ها و ویژگی‌ها، به مهندسان الکترونیک کمک می‌کند تا نوع مناسب ترانزیستور را برای مدارهای مختلف انتخاب کنند.

پرکاربردترین ترانزیستورهای نوع BJT

در زیر لیستی از 30 ترانزیستور اتصال دو قطبی (BJT) پرکاربرد آورده شده است که شامل انواع NPN و PNP است.

این ترانزیستورها در مدارهای الکترونیکی مختلف بسیار رایج هستند:

1. 2N2222 (NPN)

موارد مصرف: سوئیچینگ سریع و تقویت سیگنال‌های فرکانس بالا.

2. BC547 (NPN)

موارد مصرف: تقویت‌کننده‌های سیگنال‌های ضعیف و سوئیچ‌های الکترونیکی با جریان کم.

3. 2N2907 (PNP)

موارد مصرف: سوئیچینگ جریان‌های متوسط و تقویت‌کننده‌های صوتی.

4. BD139 (NPN)

موارد مصرف: تقویت‌کننده‌های صوتی و مدارهای تغذیه توان متوسط.

5. S8050 (NPN)

موارد مصرف: کاربردهای عمومی تقویت سیگنال و مدارهای سوئیچینگ.

6. 2N3055 (NPN)

موارد مصرف: مدارهای قدرت بالا، مانند تقویت‌کننده‌های توان و منابع تغذیه.

7. BC557 (PNP)

موارد مصرف: تقویت سیگنال‌های ضعیف و مدارهای سوئیچینگ کوچک.

8. 2SC1815 (NPN)

موارد مصرف: تقویت سیگنال‌های صوتی و کاربردهای فرکانس بالا.

9. MPSA42 (NPN)

موارد مصرف: تقویت‌کننده‌های ولتاژ بالا و سوئیچینگ سریع.

10. TIP41 (NPN)

موارد مصرف: تقویت‌کننده‌های توان بالا و سوئیچینگ جریان‌های متوسط.

11. BC548 (NPN)

موارد مصرف: تقویت سیگنال‌های ضعیف و سوئیچینگ جریان‌های کم.

12. BC337 (NPN)

موارد مصرف: تقویت‌کننده‌های عمومی و کاربردهای سوئیچینگ.

13. 2N5401 (PNP)

موارد مصرف: تقویت‌کننده‌های ولتاژ بالا و مدارهای فرکانس پایین.

14. BC556 (PNP)

موارد مصرف: تقویت سیگنال‌های ضعیف در مدارهای صوتی.

15. 2SC945 (NPN)

موارد مصرف: تقویت‌کننده‌های صوتی و رادیویی با مصرف پایین.

16. 2SA1015 (PNP)

موارد مصرف: تقویت سیگنال‌های صوتی و سوئیچینگ جریان‌های کم.

17. 2N4401 (NPN)

موارد مصرف: سوئیچینگ عمومی و تقویت‌کننده‌های کوچک.

18. 2N3904 (NPN)

موارد مصرف: سوئیچ‌های الکترونیکی و تقویت‌کننده‌های کم‌قدرت.

19. 2N3906 (PNP)

موارد مصرف: سوئیچینگ جریان‌های پایین و تقویت سیگنال‌های ضعیف.

20. BC327 (PNP)

موارد مصرف: تقویت‌کننده‌های صوتی و مدارهای سوئیچینگ.

21. 2N5088 (NPN)

موارد مصرف: تقویت‌کننده‌های نویز پایین، به‌ویژه در مدارهای صوتی و رادیویی.

22. 2N2219 (NPN)

موارد مصرف: سوئیچینگ جریان‌های متوسط و تقویت‌کننده‌های فرکانس بالا.

23. 2SA1943 (PNP)

موارد مصرف: تقویت‌کننده‌های توان بالا در سیستم‌های صوتی و منابع تغذیه.

24. 2SC5200 (NPN)

موارد مصرف: تقویت‌کننده‌های توان بالا و منابع تغذیه سوئیچینگ.

25. BC108 (NPN)

موارد مصرف: تقویت‌کننده‌های کوچک و مدارهای عمومی.

26. BF494 (NPN)

موارد مصرف: کاربردهای رادیویی فرکانس بالا و تقویت سیگنال‌های RF.

27. 2N1711 (NPN)

موارد مصرف: تقویت‌کننده‌های صوتی و فرکانس‌های متوسط.

28. 2SA733 (PNP)

موارد مصرف: تقویت سیگنال‌های ضعیف در مدارهای صوتی و کاربردهای عمومی.

29. BD140 (PNP)

موارد مصرف: تقویت‌کننده‌های توان متوسط و سوئیچینگ جریان‌های متوسط.

30. 2SC2235 (NPN)

موارد مصرف: تقویت‌کننده‌های صوتی و مدارهای فرکانس بالا.

این ترانزیستورها به دلیل ویژگی‌های مناسب برای کاربردهای مختلف، از جمله تقویت سیگنال، سوئیچینگ، و کاربردهای توان بالا، در بسیاری از مدارهای الکترونیکی مدرن مورد استفاده قرار می‌گیرند.

پرکاربردترین ترانزیستور های MOSFET

در زیر لیستی از پرکاربردترین ترانزیستورهای MOSFET همراه با موارد مصرف آن‌ها آمده است.

این ترانزیستورها در مدارهای مختلف الکترونیکی، به‌ویژه مدارهای سوئیچینگ و کنترل توان استفاده می‌شوند:

1. IRF540 (N-channel MOSFET)

موارد مصرف: منابع تغذیه سوئیچینگ، کنترل موتور و مدارهای قدرت.

2. IRF3205 (N-channel MOSFET)

موارد مصرف: کنترل بارهای قدرت بالا مانند موتورهای DC و رگولاتورهای ولتاژ.

3. 2N7000 (N-channel MOSFET)

موارد مصرف: سوئیچینگ سیگنال‌های کم توان و کاربردهای دیجیتال.

4. IRLZ44N (N-channel MOSFET)

موارد مصرف: درایورهای LED، کنترل موتور و رله‌های حالت جامد.

5. BS170 (N-channel MOSFET)

موارد مصرف: مدارهای سوئیچینگ و تقویت سیگنال‌های ضعیف.

6. IRFZ44N (N-channel MOSFET)

موارد مصرف: منابع تغذیه سوئیچینگ و مدارهای کنترل توان بالا.

7. STP55NF06 (N-channel MOSFET)

موارد مصرف: مدارهای قدرت بالا و کنترل موتور.

8. RFP30N06LE (N-channel MOSFET)

موارد مصرف: درایورهای موتور و مدارهای قدرت بالا.

9. AUIRFP460 (N-channel MOSFET)

موارد مصرف: کاربردهای صنعتی و سیستم‌های قدرت بالا.

10. SI2302 (N-channel MOSFET)

موارد مصرف: سوئیچینگ سیگنال‌های کم توان و مدارهای میکروکنترلر.

11. P-channel MOSFETs مانند IRF9540

موارد مصرف: درایورهای DC و کنترل بارهای توان پایین‌تر.

12. IRLB8721 (N-channel MOSFET)

موارد مصرف: مدارهای قدرت، رگولاتورهای DC-DC و سوئیچینگ بارهای بزرگ.

13. BSS138 (N-channel MOSFET)

موارد مصرف: سوئیچینگ سیگنال‌های کم توان و مدارهای سطح‌پایین ولتاژ.

14. FDV301N (N-channel MOSFET)

موارد مصرف: مدارهای دیجیتال و سوییچینگ سیگنال‌های کم توان در رگولاتورهای ولتاژ پایین.

15. AO3400 (N-channel MOSFET)

موارد مصرف: کاربردهای عمومی سوئیچینگ و کنترل توان پایین.

16. SI4463DY (N-channel MOSFET)

موارد مصرف: درایورهای موتور و مدارهای کنترل ولتاژ بالا.

17. IRFP250N (N-channel MOSFET)

موارد مصرف: سیستم‌های قدرت بالا، اینورترها و تقویت‌کننده‌های توان.

18. FQP30N06 (N-channel MOSFET)

موارد مصرف: سوئیچینگ قدرت و مدارهای کنترل موتور.

19. IPP044N03L (N-channel MOSFET)

موارد مصرف: منابع تغذیه سوئیچینگ و مدیریت توان.

20. AO3401 (P-channel MOSFET)

موارد مصرف: مدارهای توان پایین و سوئیچینگ سیگنال‌های کم ولتاژ.

21. IRF9530 (P-channel MOSFET)

موارد مصرف: کنترل بارهای توان پایین، منابع تغذیه و مدارهای سوئیچینگ.

22. IRF3708 (N-channel MOSFET)

موارد مصرف: درایورهای قدرت و سیستم‌های سوئیچینگ.

23. LMD18200 (N-channel MOSFET)

موارد مصرف: کنترل موتور و منابع تغذیه سوئیچینگ.

24. MTP50N06 (N-channel MOSFET)

موارد مصرف: مدارهای کنترل بارهای بزرگ و رگولاتورهای توان.

25. SI7157DP (N-channel MOSFET)

موارد مصرف: سوئیچینگ در مدارهای الکترونیکی و کنترل قدرت.

26. HUF76415 (N-channel MOSFET)

موارد مصرف: مدارهای قدرت و کاربردهای صنعتی.

27. MTP30N06 (N-channel MOSFET)

موارد مصرف: درایورهای موتور و منابع تغذیه.

28. BSS84 (P-channel MOSFET)

موارد مصرف: سوئیچینگ سیگنال‌های کوچک و مدارهای عمومی.

29. SIR404DP (N-channel MOSFET)

موارد مصرف: کاربردهای صنعتی و درایورهای موتور.

30. IRF7201 (N-channel MOSFET)

موارد مصرف: درایورهای DC و کنترل بارهای قدرت.

31. BS250 (P-channel MOSFET)

موارد مصرف: سوئیچینگ سیگنال‌های کم توان و کنترل ولتاژ.

این MOSFETها به دلیل قابلیت‌های کارایی و کاربردهای گسترده در سیستم‌های قدرت، سوئیچینگ و کنترل توان، در بسیاری از پروژه‌ها و طراحی‌های الکترونیکی به کار می‌روند.

پرکاربردترین ترانزیستورهای دارلینگتون

در زیر لیستی از 7 ترانزیستور دارلینگتون پرکاربرد آورده شده است که شامل انواع NPN است.

این ترانزیستورها در مدارهای الکترونیکی مختلف بسیار رایج هستند:

TIP120 (NPN)

موارد مصرف: سوئیچینگ بارهای قدرت و مدارهای تقویت‌کننده توان.

جریان: 5 آمپر، ولتاژ: 60 ولت.

TIP121 (NPN)

موارد مصرف: سوئیچینگ قدرت بالا و مدارهای تقویت‌کننده.

جریان: 5 آمپر، ولتاژ: 80 ولت.

TIP122 (NPN)

موارد مصرف: تقویت‌کننده‌های توان بالا و مدارهای سوئیچینگ.

جریان: 5 آمپر، ولتاژ: 100 ولت.

BD679 (NPN)

موارد مصرف: مدارهای قدرت متوسط و تقویت‌کننده‌های صوتی.

جریان: 4 آمپر، ولتاژ: 80 ولت.

MPSA13 (NPN)

موارد مصرف: تقویت‌کننده‌های کوچک و مدارهای سوئیچینگ جریان پایین.

جریان: 500 میلی‌آمپر، ولتاژ: 30 ولت.

2N6284 (NPN)

موارد مصرف: مدارهای قدرت بالا، مانند منابع تغذیه و تقویت‌کننده‌های توان.

جریان: 10 آمپر، ولتاژ: 100 ولت.

2N5306 (NPN)

موارد مصرف: مدارهای تقویت‌کننده ولتاژ پایین و سوئیچینگ.

جریان: 500 میلی‌آمپر، ولتاژ: 60 ولت.

TIP125 (PNP)

موارد مصرف: سوئیچینگ قدرت بالا و تقویت‌کننده‌های توان.

جریان: 5 آمپر، ولتاژ: 60 ولت.

BD682 (PNP)

موارد مصرف: مدارهای تقویت‌کننده صوتی و منابع تغذیه.

جریان: 4 آمپر، ولتاژ: 100 ولت.

TIP127 (PNP)

موارد مصرف: تقویت‌کننده‌های توان بالا و مدارهای سوئیچینگ قدرت.

جریان: 5 آمپر، ولتاژ: 100 ولت.

2N6292 (NPN)

موارد مصرف: مدارهای قدرت بالا و تقویت‌کننده‌های صنعتی.

جریان: 15 آمپر، ولتاژ: 100 ولت.

2N6107 (PNP)

موارد مصرف: مدارهای قدرت و تقویت‌کننده‌های صوتی.

جریان: 15 آمپر، ولتاژ: 60 ولت.

MJ11016 (NPN)

موارد مصرف: مدارهای قدرت و سوئیچینگ توان بالا در کاربردهای صنعتی.

جریان: 30 آمپر، ولتاژ: 120 ولت.

BD681 (NPN)

موارد مصرف: مدارهای سوئیچینگ و تقویت‌کننده‌های توان متوسط.

جریان: 4 آمپر، ولتاژ: 100 ولت.

BD680 (PNP)

موارد مصرف: تقویت‌کننده‌های صوتی و سوئیچینگ جریان‌های متوسط.

جریان: 4 آمپر، ولتاژ: 60 ولت.

TIP142 (NPN)

موارد مصرف: تقویت‌کننده‌های قدرت بالا و مدارهای سوئیچینگ.

جریان: 10 آمپر، ولتاژ: 100 ولت.

TIP147 (PNP)

موارد مصرف: سوئیچینگ بارهای قدرت و تقویت‌کننده‌های توان بالا.

جریان: 10 آمپر، ولتاژ: 100 ولت.

2N6045 (NPN)

موارد مصرف: مدارهای قدرت و تقویت‌کننده‌های صوتی.

جریان: 8 آمپر، ولتاژ: 100 ولت.

2N6043 (NPN)

موارد مصرف: سوئیچینگ توان متوسط و تقویت‌کننده‌های جریان بالا.

جریان: 4 آمپر، ولتاژ: 100 ولت.

MJD112 (PNP)

موارد مصرف: تقویت‌کننده‌های صوتی و مدارهای کنترل توان.

جریان: 2 آمپر، ولتاژ: 100 ولت.

MJD122 (NPN)

موارد مصرف: سوئیچینگ بارهای قدرت و تقویت‌کننده‌های توان.

جریان: 2 آمپر، ولتاژ: 100 ولت.

TIP132 (NPN)

موارد مصرف: تقویت‌کننده‌های قدرت و سوئیچینگ توان بالا.

جریان: 8 آمپر، ولتاژ: 100 ولت.

این ترانزیستورها در کنار دیگر انواع دارلینگتون برای کاربردهای متنوعی از جمله سوئیچینگ قدرت، تقویت‌کننده‌های توان بالا و کنترل موتور استفاده می‌شوند.